کاسکو اعصاب عصبی

(Self feather plucking) پرکنی:

دکتر کیهان کاشانچی : مطالبی را که در ذیل مطالعه می فرمایید، صرفا نظرات شخصی اینجانب “دکتر کیهان کاشانچی لنگرودی” می باشد که براساس تجربیات شخصی و با توجه به مباحث علمی مطرح شده است. ضمن اینکه تمامی نظرات سایر دوستان برایم محترم می باشد.

عارضه ریزش پرها یکی از مهمترین بیماریهای طوطی سانان می باشد، بطوریکه یکی از متداولترین نگرانیهای علاقه مندان اینگونه پرندگان را تشکیل می دهد. در واقع این بیماری علت مراجعه بسیاری از دارندگان طوطی ها را به دامپزشک تشکیل می دهد.

بر خلاف باور عمومی که عارضه ریختن پرها را تنها بدلایل عوارض عصبی می دانند، عوامل بسیاری می تواند باعث این مشکل در پرنده شود. در واقع در اکثر موارد ترکیبی از چند عامل باعث ریزش پرها و حتی عارضه پرکنی می شود. به این معنی که بسیاری از عوامل عصبی که طوطی ها دچار آن می شوند در اصل به علت یک بیماری دیگر می باشد که باعث عصبی شدن حیوان شده است.

علل ریزش پرها:

۱-عوامل تغذیه ای: این عارضه به همراه بیماریهای سیستماتیک باعث بروز علائم که بصورت خطوط افقی بر روی پرها دیده می شوند. در اثر کمبود انواع ویتامینها، اسیدهای آمینه ضروری و کلسیم و فسفر می تواند باعث رشد ناقص و غیر طبیعی گردد. اینگونه پرها به راحتی می شکنند. همچنین این عوارض می توانند باعث بروز استرس در طوطی ها گردند.

۲- انگلهای خارجی: یکی از مهمترین علت پر کنی، انگلهای خارجی تشکیل می دهند که شامل جرب ها(جربهای اپیدرموپتید) و شپشها می باشند که باعث بروز آسیب به خود پرها و خارش شوند. همچنین دو جرب دیگر وجود دارد که یکی از آنها درمانیسوس یا همان جرب قرمز می باشد و دیگری اورنیتونیسوس است که هر دوی آنها خون خوار بوده و باعث آزوردگی جانور می باشد. باید به این نکته توجه داشت که درمانیسوس تنها در هنگام شب فعال می باشد و اقدام به خونخواری می کنند و در طول روز در نواحی نزدیک طوطی مخفی می شود، در نتیجه نمی توتن آنها را در طی روز مشاهده نمود ولی جرب اورنیتونیسوس در کل روز بر روی بدن پرنده زندگی می کنند. پرنده هم بدلیل احساس خارش و هم عصبی شدن، باعث عارضه پرکنی می شود.

۳- انگلهای داخلی: یکی از مهمترین انگلهای داخلی می توان به ژیاردیا اشاره نمود.

۴- جراحات پوستی: درماتیتها، زخم ها، اروزیون ها و عوامل التهابی می تواند باعث ریزش پرهای ناحیه گردند و در پاره ای از موارد باعث کندن پرها توسط خود پرنده و یا تحریک سایر طوطیهای هم قفس شود. .

۵- عوارض مربوط به تولید پوسته و پودر: البته می بایست به این نکته توجه داشت که تولید پودر تا حدی در برخی از نژادها مانند کاسکو و کاکادوها طبیهی است و اگر وجود نداشته باشد نشانه یک بیماری مهم به نام عفونت سیرکوویروسی می باشد. افزایش تولید پوسته هم می تواند به علت خشک و فلسی بودن پوست به علت وجود دستگاهای حرارتی ، عدم حمام دادن، کمبود ویتامینها مخصوصا ویتامین آ، عفونتهای ثانویه باکتریایی، ویروسی و قارچی مانند کاندیدیا و آسپرژیلوس رخ دهد.

۶- درگیریهای اندام داخلی و بیماریهای ویروسی و باکتریایی: از جمله این عوامل می توان به کولیک، بیماری اتساع پیش معده، التهاب کیسه های هوایی، کم کاری تیروئید و بیماریهای تولید مثلی اشاره نمود. همچنین در اثر بیماری پسیداکوزیس که باعث افت کیفیت پرها گردد.

۷- عوامل ژنتیکی: از جمله این عوامل می توان به رشد غیر طبیعی پرها به طور ژنتیکی اشاره نمود.

۸- آلرژی: طوطی ها هم میتوانند مانند انسها به برخی از عوامل محیطی به صورت تنفسی، تماسی و یا تغذیه ای حساسیت داشته باشند که می تواند فصلی و یا دائمی باشد.

۹- مسمومیت با فلزات سنگین: از مهمترین اینگونه مسمومیتها می توان به مسمومیت با سرب اشاره نمود که می تواند در اثر زنگ زدن میله های قفسهای بدون کیفیت و یا در اثر خوردن روزنامه ها رخ دهد.

۱۰- اصلاح نامناسب پرها: این عارضه بیشتر به دلیل قیچی کردن نامناسب پرها توسط افراد غیرحرفه ای رخ می دهد. در نتیجه آن لبه های پرها نامنظو می باشد که می تواند باعث تحریک خود حیوان و یا سایر پرندگان هم قفس جهت کندن پرها گردد.

۱۱- آسیب دیدن توسط سایر پرندگان: این عارضا می تواند بیشتر در هنگامی دیده می شود که طوطی های غیر هم نژاد با هم در یک قفس نگهداری شوند مثلا در هنگام جابه جایی. همچنین توسط طوطی هایی که با هم جفت نمی باشند حتی اگر نر و ماده باشند.

۱۲- عوامل تولید مثلی: در برخی از نژادهای طوطی ها مانند طوطیهای برزیلی (مرغ عشقها) برای آشیانه سازی، اقدام به کندن پرها می کنند.

۱۳- عوامل محیطی یا همان استرس: اینگونه عوامل را می توان بعنوان مهمترین و شناخته ترین عامل جهت کندن پرها توسط خودش اشاره نمود. از جمله این عوامل می توان به تغییر محل زندگی پرنده، در هنگام جا به جایی پرنده، استرسهای محیطی مانند جدا کردن جفت، اسباب بازیها و یا آینه، صداها، اشیاء و بدرفتاریها و … اشاره نمود.

پیشگیری:

بی شک مانند تمامی بیماریهای دیگر، بهترین روش، پیشگیری از بوجود آمدن عارضه پرکنی می باشد. روشهای پیشگیری از بروز پرکنی بسیار ساده تر از درمان این بیماری می باشد، چه بسیار از بیماریهای پرکنی که حیوان به هیچ وجه بهبود نیافته و تا حد خودکشی پیشرفت نموده است.

بطور کلی روشهای پیشگیری بصورت ذیل طبقه بندی می شود:

۱-قفس: استفاده از قفس استاندارد بصورتیکه از موادی ساخته شده باشد که رنگ میله های آن به راحتی خراشیده نشده و زنگ نزند. همچنین می بایست به طور مرتب قفسها و ظرفهای آنهارا را با مواد ضدعفونی کننده (در صورت نبود آن از بخارشوی) کاملا پاکیزه نمود. چوب نشیمنگاه را در صورت جویده شدن، تعویض کرد. بهتر می باشد قفس طوطیها هر چند سال یک مرتبه با یک قفس جدید جایگزین نمود. همچنین اینگونه قفسها از بسیاری از عوارض ناخواسته مانند انگلهای خارجی و جراحات پوستی جلوگیری می کند.

۲- تغذیه: طوطی ها برای رشد و نمو و درآوردن پرهای طبیعی و سالم به کلیه دسته های مواد غذایی نیاز دارند که در محیط طبیعی کلیه مواد ضروری مورد تیاز را از منابع مختلفی تهیه می نمایند. این مواد عبارتند از: ویتامینها، پروتئینها واسیدهای آمینه ضروری، مواد معدنی، عناصر کمیاب ، هیدراتهای کربن و چربی ها

در اسارت می بایست تمامی این مواد را در حد مناسب در اختیار طوطی قرار داد. در نتیجه برخلاف نظر بسیاری از دارندگان طوطیها تنها تخمه و یا ارزن به هیچ وجه کفایت نمی کند.

۳-بیماریها:همانطور که قبلا اشاره شد برخی از بیماریها بطور اولیه (مستقیما) و یا بطور ثانویه (بوجود آوردن استرس) باعث بروز عارضه پرکنی می گردند. واکسیناسیون مرتبف منظم و کامل در مورد پرندگانی که در معرض خطر ابتلا قرار دارند مانند پرندگانی که صاحبانشان با پرندگان آلوده زیاد در تماس هستند (مانند صاحبان پرنده فروشیها و یا دکترهای دامپزشک)، پیشگیری از آلودگی های انگلی مانند تجویز دوره ای لوامیزول ، جلوگیری از قرار گرفتن طوطی از کوران هوا و سرد و گرم شدن متناوب، مراجعه مرتب به دکتر دامپزشک جهت چکاپ کامل پرنده، عدم درمانهای خودسرانه و یا توسط افراد غیر متخصص، طی کردن کامل دوره درمان پس از بروز یک بیماری و رعایت سایر عوامل از ای دست، می تواند از بروز عارضه پرکنی جلوگیری نماید.

۴- استرسها: استرسها از جمله مهمترین عوامل در بروز عارضه پرکنی محسوب می شوند که اگر عامل اصلی پرکنی باشند (یعنی مثلا در اثر بیماری ها نباشد) درمان آن بسیار مشکل و گاهی بعید به نظر می رسد. در نتیجه می بایست به نکات ذیل دقت نمود تا طوطی ها دچار عارضه پرکنی ناشی از استرس نشوند.

۴-۱) تغییر محل نگهداری: گاهی اوقات پس از انتقال طوطی از یک محل به محل دیگر دچار استرس می شوند مانند سفر های طولانی و یا ارسال طوطی توسط فروشندگان از شهری به شهر دیگر. برای پیشگیری در اینگونه موارد توصیه می شود حتما از آرام بخشها یا همان آنتی استرسها قبل از حرکت و تا یک الی دو روز بعد از سفر استفاده شود.

۴-۲) دستی کردن طوطی ها: یکی از مهمترین علل پرکنی، عدم توجه صاحب طوطی پس از رام و دستی کردن حیوان می باشد. زیرا طوطی سریعا به صاحب خود وابسته می شود و دوست دارد مرتبا از قفس بیرون بیاید و با صاحب خود بازی کند. دستی کردن طوطی بسیار لذت آور است، ولی اگر شما می دانید که در آینده نمی توانید زیاد به طوطی خود توجه نمایید، بهتر می باشد که طوطی را به اصطلاح زیاد لوس ننمایید.

۴-۳) دور کردن طوطی از عواملی که باعث ترس و استرس حیوان می گردد: مانند دور کردن طوطی از عوامل گرمایشی، صداهای بلند، نورهای زیاد و متحرک (مانند رقص نورها)، اجتناب از نزدیک شدن افراد و یا لوازمی (مانند اسباب بازی خود طوطی و یا میوه کاج) که طوطی از آنها به هر دلیلی می ترسد و عواملی مانند آن.

درمان پر کنی:

مهمترین استراتژی در درمان پرکنی، پیدا کردن عامل اصلی بیماری می باشد. متاسفانه بسیاری از افراد خودسرانه اقدام به درمان این عارضه می نماییند بدون آن که بدانند طوطی به چه علت دچار پرکنی شده است. بطور مثال طوطی پرهای خودش را به علت استرس می کند ولی برای درمان از اسپری ضد انگل استفاده شده است!!!!!!!!!!! طبیعی می باشد که هیچوقت این طوطی بهبود نمی یابد.در نتیجه اگر عامل اصلی پرکنی بیماریهای باکترییایی، ویروسی و یا انگلی می باشد حتما باید آنهارا زیر نظر یک دکتر دامپزشک درمان نمود.

جدا پیشنهاد می کنم جهت استفاده از آنتی بیوتیکها و ضدانگلها (بخصوص ضد انگلهای داخلی مانند آیورمکتین، لوامیزول و پرانزیکوآنتل) حتما و حتما با یک دکتر مشورت نمایید. متاسفانه من خودم زیاد مشاهده کرده ام که افرادی که خود را ماهر می دانند و در واقع هیچ اطلاعی از داروی مورد نظرشان ندارند، اقدام به تجویز دارو می نمایند ولی اصلا نمی دانند که آن دارو را اصلا باید با چه دوزی و به چه مدتی استفاده نمایند. در بسیاری از موارد کسانی که یک دارو را تجویز می نماییند، اصلا قادر به خواندن متن انگلیسی روی ان نمی باشند. روزی یک نفر به من زنگ زد و گفت که ۲۰ روز پیش، کاسکواش که ۴۰ کلمه حرف می زد، دچار اسهال شده بود. صاحب پرنده می گفت اسهالش ابتدا خوب شده ولی دوباره اسهال برگشته و علاوه بر آن پرنده اش خشک شده و نمی تواند پنجه هایش را باز کند و روی چوب بشیند. متاسفانه یکی از پرنده فروشی ها به او داروی انروکین ( یا همان انرفلوکسازین) داده بود. پرنده فروش گفته بود هر روز یک درب بطری حاوی دارو در ظرف آب پرنده بریزد، آنهم به مدت دو هفته!!!!!!!!!!!!! به معنی واقعی کلمه برق از کلم پرید. خوب دیگر برای این پرنده چه می شود کرد. در نتیجه به صاحب پرنده گفتم که لطفا به همان پرنده فروش جهت درمان مجدد پرنده اش مراجعه نماید.

همانطور که می دانید تجویز بیش از حد یک آنتی بیوتیک و یا یک ضدانگل خود می تواند باعث بروز مسمومیت و یا صدمات کلیوی و کبدی گردد. البته ممکن است گاهی همان لحضه عوارض آن مشاهده نشود ولی صدمات ناشی از آن مدتی بعد باعث مرگ طوطی گردد و شما بگویید که طوطی من بدون هیچ دلیلی یک مرتبه مرد!!!!!!!!!در مقابل تجویز دارو با دوز کمتر از حد و یا تعداد روزهای کمتر از یک آنتی بیوتیک می تواند علاوه بر نتیجه نگرفتن از درمان، باعث بروز مقاومت دارویی گردد. در نتیجه در آلودگیهای بعدی، دیگر آن نوع انتی بیوتیک بر روی آن بیماری خاص دیگر موثر نیست.

درمان پرکنی ناشی از استرس:

درمان عارضه پرکنی ناشی از استرس، ممکن است به سادگی و در زمان کوتاه انجام نگیرد. در نتیجه صبر و داشتن حوصله زیاد یکی از اساسی ترین شرط درمان می باشد زیرا ممکن است پروسه درمان ۳ تا ۶ ماه و حتی گاهی تل ۱ سال نیز به درازا بکشد. به همین دلیل همیشه پیشگیری بهتر از درمان می باشد.

۱- یافتن عامل اصلی :

مهمترین اقدام در درمان پرکنی ناشی از استرس، یافتن علت اصلی بروز استرس است. سایر درمانها مانند ایتفاده از داروی آنتی استرس، گردنبندها و یا اسپرهای ضد پرکنی تنها می توانند به روند بهبودی، کمک کنند ولی به هیچ وحه به تنهایی موثر نیستند.

تنها خود شما میتوانید به دکتر دامپزشک کمک نمایید تا علت اصلی استرس را پیدا نماید:

آیا محل زندگی طوطی را تغییر داده اید؟

آیا آرامش طوطی به هم خورده است بطور مثال میزان خواب طوطی کم شده است؟

آیا به تازگی ان را خریداری کرده اید و از صاحبش جدا نموده اید؟

آیا طوطی و یا حیوان خانگی جدیدی خریداری نموده اید و طوطی شما دارد به آن حسادت می کند؟

آیا طوطی را به سفر برده اید و یا از شهری دیگر خریداری کرده اید؟

آیا به او بی توجهی نموده اید مثلا دیگر از قفسش بیرون نمی آورید و یا با طوطی بدرفتاری می نمایید؟

آیا کسی از افرادی که پرنده دسترسی دارند، موجب استرس او می گردند؟

آیا وسیله ای که به آن عادت نداشته را یکمرتبه در اختیارش قرار داده اید؟ مانند اسباب بازیها، آینه و یا حتی تعویض قفس.

آیا وسیله ای که به آن عادت داشته را از او گرفته اید؟ مانند اسباب بازیها، آینه و لوازمی از این قبیل

در نتیجه پس از یافتن عامل اصلی، می توانید شرایط را به حالت قبلی برگردانید و یا تا حد زیادی آن عامل استرس زا را بر طرف نمایید.

۲- استفاده از آنتی استرسها:

اینگونه داروها باعث آرام شدن حیوان می شوند. در نتیجه پرنده دیگر پرهای خود را نمی کند و یا کمتر می کند. ولی همانطور که قبلا نیز اشاره شد، به تنهایی نمی تواند باعث بهبودی طوطی گردد.

۳- استفاده از اسپری های ضد پرکنی:

اینگونه اسپری ها با ایجاد طعمی که برای پرنده غیر قابل تحمل می باشد، باعث جلوگیری از کندن پرها می شوند. مانند آنتی استرسها، اینگونه مواد هم نمی تواند به تنهایی باعث درمان طوطی گردند و به محض قطع اسپری، پر کنی دوباره شروع می شود.

۴- استفاده از گردنبندها:

اینگونه گردنبندها که به اصطلاح کردنبند الیزابت نیز گفته می شود می تواند باعث جلوگیری از کندن پرها می شود. هرچند که به نظر من خود این گردنبند باعث استرس بیشتر طوطی چه در زمان نصب کردنبند و چه بعد از ان می شود. ( من خودم هیچگاه توصیه نمی کنم)

۵- درمانهای حمایتی:

مانند تجویز مولتی ویتامینها، مواد پروتئینی و اسیدهای آمینه، مواد معدنی مخصوصا کلسیم و فسفر و عناصر کمیاب. اینگونه مواد علاوه بر حمایت طوطی در طول دوره درمان، باعث رشد مجدد و سالم پرها می گردند. همچنین اسپری کردن آب بر روی پرها البته بطوری که زیاده روی نشود.

۶-استفاده از لوازم جانبی:

مانند استفاده از اسباب بازیها، تلوزیون یا رادیو و … که باعث سرگرم شدن طوطی شوند.

منبع : http://www.msdpet.com

دکتر کیهان کاشانچی لنگرودی

17/01/2012

پرکنی طوطی کاسکو

(Self feather plucking) پرکنی: دکتر کیهان کاشانچی : مطالبی را که در ذیل مطالعه می فرمایید، صرفا نظرات شخصی اینجانب “دکتر کیهان کاشانچی لنگرودی” می باشد که […]